Een links college is nog geen garantie voor een groene blik op de luchtvaart. In het verleden huldigden de wethouders voor luchtvaartzaken per definitie het kabinetsstandpunt, of ze nou van de VVD of D66 waren. Een vriendelijk gesprek was jaarlijks mogelijk, maar hun kijk op werkgelegenheid maakte elke discussie over vermindering van het aantal vluchten zinloos.

Van PvdA-wethouder Hester van Buren verwachten we dat ze de leefbaarheid boven de economie laat gaan. Schiphol is zo ziek dat alleen een ‘onthub-behandeling’ in aanmerking komt om alle problemen op te lossen.

In de zomer van 2022 hadden we een kennismakingsgesprek aan de hand van een speciaal op de wethouder toegeschreven versie van onze video De patiënt Schiphol. We zijn er een jaar later helaas nog steeds niet achter of ze onze redenering wil gaan volgen en wil breken met de hubfunctie van de luchthaven.

Foto: Anjo Marije Reussink

Inmiddels weten we iets meer door vooral tussen de regels door te lezen. De beantwoording van vragen in de gemeenteraad stemt hoopvol:

‘De doelstellingen van het college ten aanzien van Schiphol heeft zijn vastgelegd in het coalitieakkoord: “Wat Amsterdam betreft is de groei van het aantal vluchten van Schiphol uitgesloten vanuit klimaatoogpunt, veiligheid, overlast en volksgezondheid. Ook beperkt Schiphol te vaak de bouwambitie van Amsterdam en de regio. Voor ons gaan leefbaarheid, klimaat en woningen altijd boven vliegreizen. We blijven ons inzetten voor minder nachtvluchten en het schrappen van korte vluchten door meer internationale treinverbindingen. We borgen goede verbindingen aangezien deze noodzakelijk zijn voor de economie in de Metropoolregio.”

Naar aanleiding van de daarna door het Kabinet aangekondigde krimpbesluit heeft het college nader gesproken aan de hand van bovenstaande doelstellingen.

Het college vindt het goed dat de minister het belang van de leefomgeving nu erkent. Het is zoeken naar een balans tussen de verschillende publieke belangen en opgaven. Schiphol draagt als multimodaal knooppunt en haar bestemmingennetwerk bij aan de internationale verbondenheid van Amsterdam en is een drager van werkgelegenheid in onze regio. Daar staat tegenover dat de impact van Schiphol via geluidsbelasting, CO2, stikstofuitstoot en (ultra)fijnstof onevenredig groot is. Een gezonde en veilige leefomgeving voor onze inwoners staat voorop. Daarom moet de uitstoot van Schiphol over de volle breedte worden teruggedrongen. Ook om zo ruimte te houden voor bijvoorbeeld de woningbouwambities. Vliegen is geen doel op zich voor het college. Niet voor het milieu, niet voor de omgeving en ook niet voor de mensen die werken op Schiphol.

In de discussie over de toekomst blijft het college de woon– en leefomgeving voorop stellen. Dat betekent dat het college krimp van uitstoot wil. Dat levert ruimte op voor een gezonde leefomgeving, met minder hinder en meer ruimte voor belangrijke opgaven zoals de woningbouw.

Het is cruciaal dat er een plan komt voor slimme krimp. Als het aantal vluchten vermindert, maar deze vervolgens worden uitgevoerd met grotere, vervuilende en lawaaiige vliegtuigen, verbetert er weinig voor de omgeving. Daarom vindt het college het ook belangrijk dat er meer sturing komt op het type vluchten; de vluchten die belangrijk zijn voor onze regionale economie en niet de zoveelste ‘prijsknaller’. Daarnaast pleit het college voor uitbreiding van duurzame alternatieven, zoals het vervangen van korte afstandsvluchten door internationaal treinverkeer. Dat heeft wat het college betreft echt prioriteit.’

Het doel is dus minder vluchten. Voor ons heet dat verdergaande krimp, onthubben, maar die uitspraak gaat Amsterdam (nog) te ver. Wel kunnen we in het najaar van 2023 een statement verwachten over de toekomst van Schiphol. We zijn benieuwd.

Het vertrouwen bij het aantreden van het kabinet Rutte IV was niet erg groot. Slechts drie op tien kiezers (29 procent) hadden er (tamelijk) veel vertrouwen in. Twee derde niet zo veel of helemaal niet. Ze verwachtten niet dat dit kabinet de grote problemen (zoals de woning- of klimaatcrisis) gaat oplossen. Dat er een nieuwe bestuurscultuur komt geloofden ze ook niet. Dit is uitgekomen.

Wat hebben we nog te verwachten van demissionair minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat? Hij probeert met een ‘experimenteerregeling’ het aantal vluchten in 2024 terug te dringen naar 460 duizend en via een Balanced Approach een jaar later naar 440 duizend. Eerst maar eens de lijst met controversieel te verklaren onderwerpen zien te ontlopen…

© Rijksoverheid.nl